W dniu 7 lutego 2025 r. odbyło się posiedzenie Rady Centrum Doskonałości Dydaktycznej i Naukowej Polskiej Unii Edukacyjnej z udziałem RN i Zarządu PUE. Podczas posiedzenia wyróżniły się szczególnie wypowiedzi, z których można wywieść następujące konkluzje:     

ZAGROŻENIE MARGINALIZACJĄ WARTOSCI AKADEMICKICH

1)     Wyzwaniem dla współczesnego uniwersytetu jest marginalizacja wartości akademickich – poszukiwania prawdy i kształtowania człowieka w życiu publicznym.
2)     Podstawową misją uczelni stała się użyteczność. Uniwersytet przedsiębiorczy jest odpowiedzią na wyzwania zmieniających się oczekiwań gospodarki. To model uczelni, w którym rektorzy stali się menedżerami, studenci – klientami, a dydaktyka – usługą edukacyjną. Model uniwersytetu przedsiębiorczego jest znakiem czasów, jednakże uczelnie powinny przywrócić znaczenie dążeniu do prawdy.
3)     Równolegle do powyższych zmian, w systemie szkolnictwa wyższego nasiliły się zjawiska patologiczne, np. w ewaluacji działalności naukowej tzw. papiernie (zwłaszcza w naukach technicznych i medycznych) lub sprzedaż dyplomów. 
4)     KONKLUZJA: PUE powinna dążyć do zorganizowania ogólnopolskiej konferencji rektorów, która umocniłaby etyczne wartości wyższych uczelni. Ponadto powinna zarekomendować swoim instytucjom członkowskim przyjęcie kodeksu postępowania etycznego, narzędzia do weryfikacji uczciwości w nauce (takiego jakim jest antyplagiat w dydaktyce). Taki kodeks byłby wzorem dla całego środowiska akademickiego.

SZTUCZNA INTELIGENCJA W DYDAKTYCE I NAUCE

1)     Przyspieszenie wdrażania sztucznej inteligencji postawiło przed uczelniami wyzwania z którymi nigdy dotąd się nie mierzyły. Uczelnie muszą znaleźć odpowiedź na zmiany wynikające z AI jako innowacji, której konsekwencji nie da się jeszcze przewidzieć.
2)     AI niesie z sobą zagrożenia, ale nie należy ich demonizować. AI powinna zostać oswojona przez uczelnie, a kluczową rolę w tym procesie będą spełniać normy prawne. W przypadku AI regulacje wchodzą z opóźnieniem, jest to typowe w przypadku przełomowych zmian społeczno-technologicznych. Nie powinno się jednak tworzyć szczegółowych wskaźników i wytycznych, a organy ministerialne nie powinny w związku z wdrażaniem AI nadmiernie regulować dydaktyki w poszczególnych uczelniach.
3)     KONKLUZJA: PUE jako organizacja już prowadzi i nadal będzie prowadzić lub patronować inicjatywom rozwijającym kompetencje kadry akademickiej w obszarze nowoczesnych technologii. Ponadto, PUE będzie rekomendować uczelniom członkowskim wdrożenie wewnętrznych regulacji prawnych sankcjonujących zasady wykorzystania AI w uczelni.

MODERNIZACJA PROGRAMÓW NAUCZANIA

1)     Różnice pokoleniowe rodzą lukę kompetencyjną: obecni studenci dostosowują się do świata cyfrowego i świata BANI szybciej i sprawniej niż kadra akademicka („uczeń przerósł mistrza”). Tym niemniej, nauczyciele akademiccy muszą zadbać o rozwój u studentów kompetencji krytycznej oceny informacji pobieranych z internetu.   
2)     Rektor Akademii Pedagogiki Specjalnej dla przykładu, w wywiadzie dla platformy Strefa Edukacji, stwierdza, że obecne standardy kształcenia nauczycieli zostały opracowane i wdrożone w 2019 roku, Mówi, że minęło pięć lat, a w tym czasie świat znacząco się zmienił. Mieliśmy różnego rodzaju kryzysy, a także gwałtowny rozwój nowych technologii. Mimo tych zmian, standardy nie zostały zaktualizowane. To pokazuje, jak ważne, a jednocześnie zaniedbywane jest monitorowanie i dostosowywanie programów kształcenia do dynamicznie zmieniającego się świata. Osoby rozpoczynające studia dzisiaj, ukończą je za pięć lat, a świat w 2029 roku będzie wyglądał inaczej niż obecnie.
3)     Raport Asea Brown Boveri pokazuje, iż tylko czterdzieści procent studentów kierunków inżynierskich w Polsce zdobywa podstawową wiedzę z zakresu sztucznej inteligencji w swoich uczelniach, a podstawowa wiedza o niej nie wystarcza, trzeba umieć zintegrować tę technologię z szeroko rozumianym kontekstem ekonomicznym i społecznym.  
4)     KONKLUZJA: PUE będzie promować dostosowywanie programów, ale także metod nauczania do obecnych i przewidywanych potrzeb. Wzorować się będzie na praktykach stosowanych w tym względzie przez wiodące uczelnie i szkoły oraz wskazując (jak to robi dotychczas) odpowiednią literaturę i inicjując organizację forów metodycznych.

CIĄGŁOŚĆ KSZTAŁCENIA MIĘDZY SZKOŁĄ ŚREDNIĄ A UNIWERSYTETEM   

1)     Obecne pokolenia Z (studenci) i A (uczniowie) mają inne podejście i oczekiwania od procesu dydaktycznego w szkołach wyższych i średnich niż wcześniejsze generacje. Uczniowie i studenci mają osłabioną ciekawość poznawczą, skierowaną na tradycyjne źródła wiedzy, stąd głównym wyzwaniem dla nauczycieli jest przyciąganie ich uwagi i stosowanie interaktywnych metod kształcenia.
2)     Nauczyciele, zarówno w szkołach średnich jak i wyższych, powinni być w większym stopniu „psychologami” czy mentorami, rozumiejącymi potrzeby i problemy młodego pokolenia, a nie wyłącznie dydaktykami, przekazującymi wiedzę.
3)     Warunkiem powodzenia tych działań jest nowe podejście nauczycieli szkolnych i uczelnianych oraz porozumienie ponad granicami systemów oświaty i szkolnictwa wyższego.
4)     KONKLUZJA:  Idea ciągłości kształcenia między szkołami średnimi i uczelniami wyższymi była i będzie w przyszłości tematem konferencji i innych działań popularyzatorskich, organizowanych przez PUE.